Ondanks dat ik al jaren niet meer had gevoetbald, ging ik er toch naar toe”. Met een grote glimlach vervolgt Carla ”Bijna 20 jaar later kan ik zeggen dat ik nooit meer ben weggegaan. Ik was meteen verkocht! Het gaat niet om het winnen of verliezen. Het gaat om plezier in de sport. Het is een middel om ergens bij te horen en vriendschappen te sluiten. Dat maakt het zo puur en waarom ik het na al die jaren nog steeds doe!”
UDI’19 een warm bad
De vereniging UDI’19 zorgt ervoor dat iedereen zich thuis voelt, sporters, supporters en sponsoren. Iets wat Carla beaamt; “De vereniging UDI’19 voelt als een warm bad. De G-groep is altijd welkom geweest en volwaardig onderdeel van de vereniging. Thom, één van de G-jongens vertelde eens tegen mij; ‘Carla, ik kwam de kantine binnen en toen zei iemand ‘Hoi Thom!’ tegen mij. En toen heb ik hoi terug gezegd, nu hoor ik er dus echt bij’. En dat is precies wat het is bij UDI’19”, vertelt Carla.
“Ik ben al jaren betrokken bij de vereniging en dat zette mij aan het denken: Wat kunnen onze G-voetballers betekenen voor de club?”, vervolgt Carla. “De G-sporters kunnen namelijk meer dan wij denken en met de juiste benadering en aanpak kunnen ze veel voor de vereniging betekenen. Zo zijn er nu bijvoorbeeld een aantal G-jongens onderdeel van de technische commissie en helpen ze tijdens het jeugdkamp met het klaarzetten van verschillende onderdelen. Ook zijn er sporters steward bij de wedstrijden van het eerste team en andere helpen mee in de onderhoudsploeg. Zo kan iedereen iets van elkaar leren en is de betrokkenheid bij de club is groot.”
“Ik heb verschillende taken als vrijwilliger, zoals ballen oppompen, hesjes opvouwen, lijnen trekken en goals klaarzetten”, Dennis Geurts – speler G1
Persoonlijke groei
“De groei bij de sporters zien is waar we het uiteindelijk allemaal voor doen”, vertelt Carla. “Veel voetballers komen heel onzeker en verlegen binnen bij de vereniging, maar je ziet ze gaandeweg groeien.” Toch is het niet altijd een succes. Zo komt het wel eens voor dat een speler zijn/haar draai niet kan vinden, dat het karakter teveel botst met andere spelers en dat er een vervelende sfeer in het team ontstaat. “Daar moet je scherp op zijn en op in durven springen”, vertelt Carla.
Werken met deze doelgroep brengt ook de nodige uitdagingen met zich mee. “Daarbij is de beperking niet eens altijd het probleem”, verklaart Carla. “Het gaat ook over gedrag, over open staan voor de doelgroep en over eerlijk tegen elkaar zijn. Open en eerlijk zijn is bij deze groep heel erg belangrijk. Als je dat zelf niet bent, dan ben je uitgespeeld.”
Luisteren essentieel
Elke twee jaar worden de Special Olympics World Games georganiseerd, een winter en een zomer editie wisselen elkaar af. De sporters die worden uitgezonden naar de World Games worden begeleid door een team van coaches. Er ligt dus een grote verantwoordelijkheid bij de coaches en zonder hun inzet is de uitzending van sporters ook niet mogelijk. “Nadat ik bevestigd had gekregen dat wij met het team geselecteerd waren om naar de World Games in Los Angeles te gaan heb ik wel een paar weken slecht geslapen van de verantwoordelijkheid die ik op mij nam. Het fijne was dat het bestuur van UDI’19 direct achter mij stond en hetzelfde gold voor de ouders. Gaandeweg het proces groei je in de verantwoordelijkheid en daarin wordt je ook door de organisatie van Special Olympics Nederland goed begeleid. Daarnaast ben je natuurlijk onderdeel van een grote groep coaches waardoor er altijd ondersteuning en begrip van gelijkgestemden was.”
Tegelijkertijd werden de G-voetballers uit het team betrokken bij bijvoorbeeld de verantwoordelijkheid om geld in te zamelen voor de uitzending. “Dat zorgde er bij de G-jongens voor dat hun zelfvertrouwen groeide en toen waren we nog niet eens op reis. Dat hele traject heeft mij wel doen beseffen dat zij veel meer kunnen en veel meer weten dan wij ons beseffen. En eigenlijk is mijn belangrijkste taak om gewoon naar ze te luisteren. Ze weten het echt wel, er moet alleen naar ze geluisterd worden”, verklaart Carla.
Sociale aspect
“Het belangrijkste voor onze sporters is het samen zijn. En dat doen we door actief bezig te zijn. Voetbal is het middel en van alles daaromheen geniet ik nog het meest”, vervolgt Carla. Onlangs heeft een speler afscheid genomen van het team, omdat hij elders op zichzelf gaat wonen. “Deze speler kwam binnen als een heel verlegen mannetje en is door de jaren heen zo gegroeid dat hij echt een leider van de groep is geworden. Dat hij nu deze stap kan zetten in zijn leven, dat is heel gaaf”, aldus de trotse coach. “Of bijvoorbeeld één van de jongens die eerder nooit zijn verjaardag vierde omdat hij geen vrienden had. En dan komt nu het hele team barbecueën, dat is toch prachtig!”
“Ik word enthousiast van de groei van de G-spelers, van de sociale contacten. Het groeien van mijn G-voetballers, maar ook van alle andere leden van UDI’19 en daarbuiten, dat gun ik iedereen. Ik denk dat als wij iemand een klein beetje extra aandacht geven, het juiste zetje in de rug geven, dat we mensen meer kunnen betrekken bij de vereniging. Als vrijwilliger, als speler, als fan, dat maakt niet uit, maar ze horen dan wel ergens bij”, Carla Doeleman
De kracht van Special Olympics evenementen
Tijdens het weekend van de Nationale Spelen in Den Haag is het G-team van Carla op de vereniging bij elkaar gekomen en hebben hun eigen feestje gevierd. Eindelijk weer samen op het veld, bijkletsen en samen actief zijn. “De activiteiten van de digitale Special Olympics waren een succes. Het plezier verspreide zich over de velden bij UDI’19 en uiteindelijk werden ‘Petje op, Petje af’ en de ‘Dance Along Bingo’ echte Play Unified activiteiten omdat leden uit verschillende teams mee deden’, vertelt Carla enthousiast. “De Nationale Spelen zijn voor ons altijd hét feestmoment van het jaar. Het openingsfeest, de wedstrijden en gewoon het samen zijn. We kijken nu al uit naar de Nationale Spelen van 2022. Er worden nu al plannen gemaakt over hoe we daar naartoe gaan. Dat is ook de kracht van de evenementen van Special Olympics. De sporters voelen zich een VIP, een profvoetballer. Als we aankomen met ons busje dan staat een rij mensen ons op te wachten om ons te begroeten en te begeleiden. ‘Wij mogen dit en de rest niet!’, zeggen de jongens dan en dat is heel speciaal. Tegelijkertijd geeft het evenement de vrijheid voor de sporters om hun zelfstandigheid te ontplooien, omdat je in een veilige omgeving bent.”
Iedereen leert van elkaar
“We zijn zo gewend om de sporters te ontzien, maar ze kunnen zoveel meer dan wij denken”, vervolgt Carla. “Je rol als coach heeft ook betrekking op de ouders. Leren loslaten is voor ouders vaak lastig en dat moeten ze gaandeweg leren. Een coach kan dat stimuleren wat de zelfstandigheid en zelfredzaamheid van de sporters helpt”.
“Andersom leer ik zelf ook veel van het team. Ik leer geduld te hebben en ik leer te luisteren, écht luisteren. Ik leer dat kleine dingen, zoals hallo zeggen als je iemand tegen komt, heel veel kan betekenen. Soms vergeten we dat in ons drukke bestaan. Maar ik leer ook dat ik prima tegen de jongens kan zeggen, ‘nu even niet, ik ben druk, ik kom zo bij je’. Ze hoeven niet alles altijd maar leuk te vinden. Het blijven mensen zoals jij en ik, in dezelfde samenleving, die behandel je gelijkwaardig.”
Haar jarenlange ervaring en kennis deelt Carla graag met de volgende generatie coaches. “Als coach of begeleider heb je een belangrijke rol in de beeldvorming jegens mensen met een verstandelijke beperking. Wij moeten de meerwaarde van deze groep kenbaar maken. Veel komt voort uit onbegrip, onwetendheid en ook wel angst, maar vanaf het moment dat je mensen erbij betrekt en uitlegt waarom sommige sporters net dat beetje extra aandacht nodig hebben, zijn ze om”, vertelt Carla vol passie. Stagiaires worden zoveel mogelijk betrokken bij de trainingen. “Er is verjonging nodig om de continuïteit te behouden. De meeste stagiaires kiezen vaak voor het eerste team, maar als ik ze eenmaal betrek bij de G-jongens zijn ze net als ik destijds, gelijk verkocht. We kunnen allemaal van elkaar leren, niet alleen de sporters onderling”, aldus Carla.
Goed voorbeeld doet volgen
Coaches zijn essentieel om sporten en deelname aan evenementen mogelijk te maken voor ‘onze sporters’. Zij stimuleren persoonlijke ontwikkeling van onze sporters op het sportveld en misschien ook wel daarbuiten! Wij vertellen bij Special Olympics graag het verhaal van onze sporters, maar de verhalen van ‘onze coaches’ zijn net zo belangrijk. Mede dankzij de coaches krijgen de sporters het podium waar ze op kunnen stralen!
Special Olympics Nederland schreef dit verhaal namens event partner Stamhuis.
16 juli 2021 – Marijke Boessenkool-Blok
Ben jij trainer of wil je trainer worden van sporters met een beperking? Er worden verschillende opleidingen aangeboden voor trainers/coaches van sporters met beperking. Kijk op www.sportopleidingen.nl voor meer informatie!
Via het lokaal Sportakkoord kan er (financieel) steun worden geboden aan verenigingen om inclusief sport te realiseren. Benieuwd naar meer informatie? Lees de brochure sportakkoord en of kijk op de website www.sportakkoord.nl voor meer informatie.